Uitdagingen van IBM licenties

Het lastige van IBM licenties zit in het grote aanbod aan producten en diensten, de complexe licentieovereenkomsten en de verschillende licentiemetrics. Volgens IBM zijn er tools die kunnen helpen bij het detecteren en beheren van licentiegebruik. Maar hoe goed deze tools ook zijn, ze moeten nog steeds correct worden ingesteld en geïmplementeerd – en ze kunnen echte expertise niet vervangen.

Wie is IBM?

IBM, kort voor International Business Machines, is een van ’s werelds grootste techbedrijven. Je kent het misschien van zijn hardware- en softwareproducten, zoals computers, servers, opslagsystemen en netwerkapparatuur. Daarnaast biedt IBM ook advies-, technologie- en bedrijfsdiensten aan, waaronder cloudcomputing, data-analyse en kunstmatige intelligentie (AI).

IBM heeft een lange geschiedenis van innovatie die teruggaat tot de oprichting in 1911. Het bedrijf speelde een sleutelrol bij de ontwikkeling van belangrijke technologieën, zoals de ponskaart, de mainframecomputer en de relationele database. Ook op het gebied van AI is IBM een grote speler met het Watson AI-platform. De producten en diensten van IBM worden gebruikt door organisaties van alle groottes, van kleine bedrijven tot grote ondernemingen.

Welke producten biedt IBM aan?

IBM biedt een brede en diverse reeks aan producten en diensten op verschillende technologische gebieden, zoals hardware, blockchain, cybersecurity, de cloud, IT-infrastructuur en meer.

Populaire producten:

IBM Software & Cloud-oplossingen

• SPSS Statistics – Een uitgebreid statistisch analyseplatform met geavanceerde statistische mogelijkheden, een uitgebreide bibliotheek met machine learning-algoritmen en krachtige data-analysefuncties. Hiermee kunnen organisaties complexe datasets analyseren en interpreteren voor datagedreven besluitvorming.
• Watson Studio – Ontwikkel, train en beheer AI-modellen in een geïntegreerde omgeving. Biedt tools om samen aan data te werken en modellen te bouwen op elke cloud, met visuele modellering of open-source code.
• Watsonx Assistant – Biedt klanten snelle, betrouwbare en consistente antwoorden via elk apparaat, elke applicatie of elk kanaal.
• Cognos Analytics on Cloud – Een Watson co-pilot die bedrijven helpt hun data veilig in de cloud te beheren en slimme analyses biedt.
• Maximo – Een suite voor geïntegreerd assetmanagement, met inzichten en tools voor monitoring, beheer, onderhoud en beveiliging.
• Blueworks Live – Een cloudgebaseerde tool voor bedrijfsprocesmodellering die samenwerking binnen teams bevordert en workflows optimaliseert.

IBM Mainframe-systemen (Hardware)

• IBM Z (zSystems) – De familie van IBM-enterprise mainframes met geavanceerde beveiliging, AI-integratie en cloudmogelijkheden. De nieuwste versie, IBM z16, bevat on-chip AI-inferentie voor realtime fraudedetectie en snelle verwerking.
• IBM LinuxONE – Een mainframe ontworpen voor Linux-workloads, met veilige, schaalbare en energie-efficiënte oplossingen voor cloud-native toepassingen.
• IBM DS8900F – Een high-performance opslagsysteem geoptimaliseerd voor IBM Z en LinuxONE, met ultralage latentie en cyberweerbaarheid.
• IBM Z Hybrid Cloud Solutions – Combineert on-premises mainframecapaciteiten met cloudomgevingen voor naadloze integratie en flexibele workloads.

Over IBM software licenties en contracten

IBM neemt regelmatig softwarebedrijven over, verkoopt onderdelen van het bedrijf en hernoemt producten. Met zijn enorme portfolio aan softwareproducten en de vele verschillende licentiemetrics is IBM een voortdurend bewegend doelwit als het gaat om compliance. Dit maakt IBM een van de meest complexe softwareleveranciers om te beheren vanuit een licentiecompliance-perspectief. De meeste softwareverkopen van IBM bestaan nog steeds uit on-premise software, naast nieuwe cloud- en SaaS-producten. LicenseQ heeft diepgaande technische, licentie- en auditkennis over het IBM softwareportfolio en de expertise om licentie-uitdagingen met IBM op te lossen.

Hoe licentieer je IBM-producten?

IBM software licenties bestaan meestal uit een basislicentie en het eerste jaar van support, genaamd Software Subscription and Support. Je kunt deze onderdelen niet afzonderlijk kopen, omdat ze als een samengestelde oplossing worden aangeboden.

Na de aankoop van een nieuwe IBM software licentie kun je jaarlijks de IBM Software Subscription and Support verlengen. Om toegang te behouden tot software-updates en technische ondersteuning, moet je dit abonnement elk jaar vernieuwen.

International Program License Agreement (IPLA)

De licentievoorwaarden en gebruiksvoorwaarden voor IBM software worden vastgelegd in de International Program License Agreement (IPLA). Hierin staat wat je wel en niet mag doen met de software, zodat je voldoet aan de gestelde richtlijnen en beperkingen. Daarnaast behandelt de IPLA juridische en contractuele verplichtingen, aansprakelijkheden, garanties en andere aspecten om naleving van regelgeving te waarborgen. De IPLA geldt wereldwijd, maar kan per land specifieke voorwaarden bevatten.

International Passport Advantage Agreement (IPAA)

IBM biedt softwarelicenties aan via twee hoofdprogramma’s: de International Passport Advantage Agreement (IPAA) en de International Passport Advantage Express Agreement (IPAEA). De IPAEA is vooral bedoeld voor kleinere organisaties en heeft geen minimale aankoopvereiste.

Wat is de IPAA?

De IPAA richt zich voornamelijk op grotere bedrijven. Dit uitgebreide licentiecontract stelt je in staat om IBM software licenties, abonnementen en support aan te schaffen onder één overkoepelende overeenkomst – vergelijkbaar met het Microsoft Enterprise Agreement. Je kunt je inschrijven voor de IPAA door een aanmeldingsformulier in te dienen, online of via een geautoriseerde IBM Business Partner. De online aanmeldingsoptie is niet in alle landen beschikbaar.

Zodra je bent aangemeld bij de IPAA, kun je IBM software licenties kopen via een IBM verkoopkantoor, een zakelijke partner of online via Passport Advantage. De online optie is alleen beschikbaar voor bestaande klanten. Voor meer informatie over de IPLA en/of de IPAA, kun je de IBM website bezoeken.

Belangrijkste voordelen van de IPAA

•  Korting op volumelicenties
• Flexibiliteit – verschillende licentieopties beschikbaar
• Software Subscription & Support – toegang tot software-updates, nieuwe releases en technische ondersteuning
• Online portal voor licentiebeheer
• Één enkele overeenkomst voor alle aankopen
• Wereldwijde dekking – geschikt voor internationale organisaties
• Toegang tot IBM Cloud-diensten binnen sommige IPAA-aanbiedingen, in lijn met moderne cloudstrategieën

Meer informatie over de voordelen van de IPAA vind je hier.

Hoe vernieuw je jouw IPAA?

Ongeveer 100 dagen voor je verlengingsdatum ontvang je een offerte voor de verlenging van je IPAA. De Relationship Suggested Volume Pricing (RSVP) wordt berekend op basis van je initiële aankoop van licenties en abonnementen. Deze prijs wordt na elke transactie opnieuw berekend, waarbij alle rechten die onder dezelfde overeenkomst zijn aangeschaft, worden meegenomen.

Grootste uitdagingen bij IBM licenties

• Complexiteit van licentiemodellen – Het navigeren door de verschillende licentiemodellen, suites en bundels, evenals het bijhouden van updates, specifieke voorwaarden, documenten en compliance, kan ingewikkeld en overweldigend zijn.
• Veel verschillende modellen – IBM software wordt gelicentieerd op basis van verschillende modellen, zoals gebruiker-gebaseerde, capaciteits-gebaseerde en andere licenties. Software die op een gebruikersbasis wordt gelicentieerd, kan gemakkelijk over-gebruikt worden, omdat er geen ingebouwde beperkingen zijn om het gebruik te reguleren.
• Licenties per Tebibyte (TiB) – IBM licentieert opslaggebaseerde producten op basis van Tebibyte (TiB), wat 1,1 terabyte is. Dit kan verwarrend zijn, omdat het geen standaard meeteenheid voor opslag is.
• Diepgaande kennis vereist – Je hebt een grondig inzicht nodig in je transacties, migraties, licentiemetrics, aantallen en contracteigenaars om alle details van de licentieovereenkomsten te begrijpen en licenties goed te kunnen beheren.
• Beheer en optimalisatie van licenties – Het bijhouden van licenties, gebruik en budgetten in lijn met veranderende licentiebehoeften, kosteneffectiviteit en ROI is een uitdaging, vooral voor grote organisaties.
• Software-audits – Voortdurende naleving van de licentievoorwaarden en voorbereiding op audits vereist zorgvuldigheid en een sterk Software Asset Management (SAM)-beleid. De rechten en beperkingen van IBM software licenties staan niet in de contracten zelf, maar in productlicentie-informatiedocumenten en aankondigingsbrieven. Deze documenten worden online gepubliceerd en kunnen op elk moment door IBM worden gewijzigd.
• Sub-capacity licensing – IBM’s sub-capacity licensing, waarmee je minder dan de volledige servercapaciteit kunt licentiëren, is complex te beheren en vereist strikte rapportage om compliant te blijven.

IBM’s overgang naar abonnementsgebaseerde licenties

IBM maakt de verschuiving naar abonnementsgebaseerde licentiemodellen, in lijn met de industrietrends die flexibiliteit, schaalbaarheid en voorspelbare kosten prioriteren. In tegenstelling tot traditionele eeuwigdurende licenties, die een aanzienlijke voorafgaande investering vereisen, stelt IBM’s abonnementsmodel organisaties in staat om software op basis van een termijn te betalen. Meestal een termijn van 12, 24 of 36 maanden. Dit model biedt doorlopende toegang tot IBM-software, samen met Software Subscription and Support (S&S) gedurende de contractduur.

De uitdagingen

Voor bedrijven introduceert deze overgang zowel voordelen als uitdagingen. Abonnementsgebaseerde licenties bieden meer agility, waardoor organisaties het gebruik kunnen aanpassen op basis van veranderende zakelijke behoeften. Het zorgt er ook voor dat ze toegang hebben tot de laatste software-updates, beveiligingspatches en technische ondersteuning, zonder dat er aparte onderhoudscontracten nodig zijn.

De overstap van eeuwigdurende licenties naar abonnementsgebaseerde licenties vereist echter zorgvuldige evaluatie. Organisaties moeten hun langetermijn behoeften voor software, potentiële kostenimplicaties en compliance-verplichtingen beoordelen om een soepele overgang te waarborgen.

Belangrijke overwegingen zijn onder andere:

• Kostenanalyse – Hoewel abonnementen de initiële kosten kunnen verlagen, kunnen de kosten op lange termijn hoger uitvallen dan bij eeuwigdurende licenties als ze niet strategisch worden beheerd.
• Contractflexibiliteit – Het is belangrijk om de vernieuwingsvoorwaarden, prijsstructuren en mogelijke kostenstijgingen goed te begrijpen.
• Compliance en gebruiksrechten – Abonnementslicenties komen met specifieke rechten en beperkingen die verschillen van eeuwigdurende licenties, waardoor ze zorgvuldig beheerd moeten worden om compliance-risico’s te voorkomen.
• Exit-strategie – Organisaties moeten een duidelijk plan hebben voor licentie mobiliteit en wat er gebeurt wanneer een abonnementsperiode eindigt, om operationele verstoringen te voorkomen.

IBM Cloud Paks: licenties, compliance en optimalisatie

IBM Cloud Paks zijn uitgebreide, containeroplossingen die zijn ontworpen om de software-uitrol in hybride cloudomgevingen te vereenvoudigen. Door IBM software te integreren met Red Hat OpenShift, bieden Cloud Paks een gestandaardiseerd platform waarmee organisaties hun applicaties kunnen moderniseren, de schaalbaarheid kunnen verbeteren en automatisering kunnen versterken. Deze oplossingen dekken verschillende zakelijke behoeften, zoals AI, gegevensbeheer, beveiliging en automatisering, en zijn daardoor een essentieel onderdeel van IBM’s cloudstrategie.

IBM Cloud Pak licenties begrijpen

Een van de belangrijkste voordelen van IBM Cloud Paks is dat ze meerdere IBM softwareproducten bundelen onder één enkele licentie, wat de aankoop vereenvoudigt en de algehele licentiecomplexiteit vermindert. Dit brengt echter ook uitdagingen met zich mee bij het bijhouden van entitlements, gebruik en compliance. De licenties voor IBM Cloud Paks zijn voornamelijk gebaseerd op Virtual Processor Cores (VPC’s), wat betekent dat organisaties nauwkeurig de VPC’s moeten tellen en toewijzen over hun cloud- en on-premises omgevingen.

Daarnaast moeten organisaties zich bewust zijn van de vereisten van IBM’s License Metric Tool (ILMT). Hoewel IBM Cloud Paks meer flexibiliteit bieden, kan het niet correct bijhouden en rapporteren van gebruik leiden tot compliance-risico’s, wat kan resulteren in onverwachte licentiekosten of auditboetes.

Optimalisatie van Cloud Pak licenties

Om kosten-efficiëntie en compliance te maximaliseren bij het gebruik van IBM Cloud Paks, zouden bedrijven het volgende moeten doen:

• Voer regelmatig entitlement-beoordelingen uit om ervoor te zorgen dat je Cloud Pak licenties niet over- of ondergebruikt worden.
• Valideer de implementatie van ILMT en houd nauwkeurige gegevens bij om compliance-risico’s te vermijden.
• Optimaliseer de plaatsing van workloads om de voordelen van Cloud Paks op de meest kosteneffectieve manier te benutten.
• Beoordeel het gebruik van gebundelde software om te bevestigen dat alle componenten nodig en in lijn met zakelijke behoeften zijn.

Hybride en multi-cloud strategieën: IBM Cloud Paks & Microsoft Azure licentieoverwegingen

IBM Cloud Paks en Red Hat OpenShift worden vaak samen met Microsoft Azure en Azure Kubernetes Service (AKS) ingezet om hybride en multi-cloud strategieën te ondersteunen. Organisaties die zowel IBM  als Microsoft cloudoplossingen gebruiken, moeten zorgvuldig de workload overdracht en licentiemobiliteit beoordelen om kosten te optimaliseren en compliance te behouden.

1. Bring-Your-Own-License (BYOL) opties

Zowel IBM als Microsoft bieden BYOL-programma’s, maar de licentievoorwaarden verschillen:

• Microsoft Azure Hybrid Benefit stelt organisaties in staat om bestaande Windows Server en SQL Server licenties met actieve Software Assurance (SA) te gebruiken in Azure, wat de cloudkosten verlaagt.
• IBM Cloud Paks bundelen IBM software-entitlements onder een abonnement, waarmee je flexibel kunt implementeren op on-premises, privé- en publieke clouds, waaronder Microsoft Azure. Het BYOL-model van IBM is echter beperkter bij het migreren van op zichzelf staande IBM producten naar de cloud buiten Cloud Paks.

Organisaties die beide platforms gebruiken, moeten de kosten-batenverhouding van BYOL-strategieën evalueren om dubbele licentiekosten te vermijden en compliance met de cloudbeleid van zowel IBM als Microsoft te waarborgen.

2. Licentie mobiliteit en hybride implementaties

Bij het implementeren van werkbelasting over Azure en Red Hat OpenShift-omgevingen, moeten bedrijven rekening houden met:

• IBM-licentiemodellen: IBM software die via PVU (Processor Value Unit), VPC (Virtual Processor Core) of Cloud Paks wordt gelicentieerd, kan specifieke implementatievoorwaarden hebben die de kostenoptimalisatie beïnvloeden.
• Microsoft-licentiemodellen: Het prijsmodel van Azure varieert afhankelijk van of organisaties pay-as-you-go, gereserveerde instanties of Azure Hybrid Benefit voor hun infrastructuur gebruiken.
• Red Hat OpenShift-licenties: OpenShift-abonnementen kunnen worden geïmplementeerd in Azure Red Hat OpenShift (ARO) of beheerd on-premises, maar organisaties moeten de compatibiliteit en prijsimplicaties controleren bij het combineren van IBM workloads met Microsoft diensten.

3. Onnodige kosten vermijden

Om de clouduitgaven te optimaliseren bij het gebruik van IBM en Microsoft oplossingen samen:

• Beoordeel het beste platform voor elke workload: Sommige IBM software werkt kosten effectiever op IBM Cloud, Azure of OpenShift, afhankelijk van de licentievoorwaarden en infrastructuurkosten.
• Monitor de entitlements: IBM Cloud Paks omvatten gebundelde entitlements, dus organisaties moeten ervoor zorgen dat ze hun inbegrepen licenties maximaliseren voordat ze extra licenties aanschaffen.
• Stem cloud migratiestrategieën af: Microsoft biedt kostenbesparingen met gereserveerde instanties voor Azure VM’s, terwijl IBM klanten kunnen profiteren van meerjarige Cloud Pak-abonnementen—het kiezen van het juiste model kan aanzienlijke besparingen opleveren.

IBM’s Authorized SAM Provider (IASP) aanbod

Het Authorized Software Asset Management Provider (IASP)-programma van IBM biedt organisaties een gestructureerde en proactieve benadering van het beheer van hun IBM software licenties. In tegenstelling tot traditionele audits, die vaak reactief zijn en worden geïnitieerd door IBM of externe auditors, stelt het IASP-programma organisaties in staat om samen te werken met een geautoriseerde SAM-provider om hun software-assets continu te monitoren en te optimaliseren.

Voordelen van het IASP-programma

Door samen te werken met een IBM-geautoriseerde SAM-provider, kunnen organisaties:

• Auditrisico’s verminderen – Regelmatige nalevingsbeoordelingen helpen om licentietekorten te detecteren en op te lossen voordat ze kostbare auditbevindingen worden.
• Zichtbaarheid verbeteren – Diepere inzichten krijgen in het gebruik van IBM software, rechten en optimalisatiekansen voor licenties.
• Kosten efficiëntie verbeteren – Zorgen dat software-investeringen in lijn zijn met de bedrijfsbehoeften, en onnodige uitgaven aan ongebruikte of verkeerd toegewezen licenties vermijden.
• ILMT en andere SAM-tools valideren – Bevestigen dat IBM’s License Metric Tool (ILMT) en andere assetmanagementoplossingen correct zijn geïmplementeerd en nauwkeurig rapporteren.
• Strategisch plannen voor vernieuwingen – IASP-inzichten gebruiken om betere voorwaarden te onderhandelen voor Enterprise License Agreements (ELA), IBM Cloud Paks en andere licentiecontracten.

Hoe het IASP-programma werkt

Organisaties die zijn ingeschreven voor het IASP-programma ontvangen voortdurende ondersteuning van hun aangewezen SAM-provider, die hen helpt om:

1. Huidige licentiepositie te beoordelen – Een gedetailleerde analyse van IBM software-implementaties en -rechten uitvoeren.
2. Optimalisatiekansen te identificeren – Aanpassingen aanbevelen om licentie-efficiëntie en kosteneffectiviteit te verbeteren.
3. Naleving te waarborgen en boetes te voorkomen – Beste praktijken implementeren om naleving van IBM licentievoorwaarden te handhaven.
4. Voorbereiden voor contractvernieuwingen en wijzigingen – Data-gedreven aanbevelingen doen voor aankomende IBM-contractonderhandelingen.

Hoe ga je om met een IBM audit?

Het navigeren door een IBM softwareaudit kan een veelzijdig proces zijn en vereist grondige voorbereiding om naleving van de IBM licentievoorwaarden te waarborgen. Het grote aantal verschillende licentiemodellen en documenten in de IBM softwarelicentie maakt naleving uitdagend. Bovendien heeft IBM veel verschillende meeteenheden die moeilijk te meten kunnen zijn, waardoor betrouwbare rapportagemethoden niet beschikbaar zijn voor alle IBM software en -meetwaarden.

Het auditproces begint meestal wanneer je een auditmelding ontvangt van IBM of een van zijn geautoriseerde auditors.

Tips voor het omgaan met een IBM audit, incl. veelvoorkomende uitdagingen:

1. Voorbereiding: Zorg voor een verdedigingsstrategie. Begrijp je licentierechten, inclusief licentiemeetwaarden, hoeveelheden en eventuele beperkingen of voorwaarden. Verifieer alle aangeschafte licenties en zorg voor accurate documentatie via inkooporders, facturen en bewijs van recht (PoE)-documenten.
2. Software Asset Management (SAM): Maak gebruik van een SAM-tool of huur een SAM-consultant in om software-installaties, gebruik en licenties te inventariseren en te beheren. Zorg ervoor dat IBM’s License Metric Tool (ILMT) correct is geïmplementeerd. Onthoud: een tool kan geen vervanging zijn voor expertise!
3. Interne audit: Voer een interne audit uit voordat de officiële IBM audit begint om niet-naleving of discrepanties te identificeren en aan te pakken.
4. Beoordeel verplichtingen: Beoordeel alle contractuele verplichtingen, inclusief de IPLA en eventuele specifieke License Information-documenten. Begrijp IBM’s sub-capacity licensing en rapportageverplichtingen.
5. Betrek belangrijke stakeholders: Werk samen met IT, juridische zaken, inkoop en zakelijke afdelingen om een collectief begrip en samenwerking bij het beheren van software-assets te waarborgen.
6. Documentatie: Houd uitgebreide documentatie bij van alle licenties, verlengingen, software-implementaties en gebruik.

Software-audits zijn tijd- en middelenintensief en kunnen de reguliere bedrijfsvoering verstoren door de inspanning die nodig is om informatie te verzamelen en te valideren. Vraag om ondersteuning—neem nu contact op met onze licentieprofessionals.